📘 راهنمای جامع فرمتهای ذخیرهسازی در فتوشاپ
(Complete Guide to Photoshop File Formats)
فتوشاپ به عنوان یکی از قدرتمندترین نرمافزارهای ویرایش تصویر، از فرمتهای متنوعی برای ذخیرهسازی، ویرایش، چاپ و به اشتراکگذاری فایلها پشتیبانی میکند. انتخاب فرمت مناسب، تأثیر مستقیم بر کیفیت نهایی، حجم فایل، و قابلیت ویرایش مجدد دارد.
در این مقاله تمام فرمتهای پشتیبانیشده توسط فتوشاپ را به تفکیک نوع و کاربرد بررسی میکنیم.
🔹 ۱. PSD (Photoshop Document)
فرمت اصلی و پیشفرض فتوشاپ است و تمام ویژگیهای ویرایشی از جمله لایهها، ماسکها، تنظیمات رنگ، فیلترها، افکتها و تاریخچه تغییرات را ذخیره میکند.
- ✅ مناسب برای ادامهی ویرایش در فتوشاپ
- ❌ حجم نسبتاً بالا
- 💡 توصیه میشود همیشه یک نسخه PSD از پروژهی اصلی خود نگه دارید
🔹 ۲. PSB (Large Document Format)
فرمت ویژهای برای فایلهای بسیار بزرگتر از حد استاندارد PSD (بیش از ۳۰٬۰۰۰ × ۳۰٬۰۰۰ پیکسل).
تمام امکانات PSD را دارد اما محدودیت اندازه و حجم ندارد.
- ✅ مناسب برای پروژههای عظیم یا چاپهای دیواری
- ❌ ممکن است با نسخههای قدیمی فتوشاپ یا نرمافزارهای دیگر باز نشود
🔹 ۳. JPEG / JPG (Joint Photographic Experts Group)
پرکاربردترین فرمت تصویر در دنیا، مخصوص خروجی نهایی و اشتراکگذاری است. از فشردهسازی Lossy استفاده میکند، یعنی بخشی از دادههای تصویر برای کاهش حجم حذف میشود.
- ✅ حجم پایین، قابل استفاده در همه دستگاهها
- ❌ کاهش جزئی کیفیت در هر بار ذخیره
- 💡 مناسب برای انتشار در شبکههای اجتماعی و وب
🔹 ۴. PNG (Portable Network Graphics)
فرمت محبوب برای طراحی گرافیک، وب و تصاویر دارای پسزمینه شفاف. از فشردهسازی بدون افت کیفیت (Lossless) استفاده میکند.
- ✅ حفظ شفافیت و کیفیت بالا
- ✅ ایدهآل برای لوگو، پستهای شبکه اجتماعی و طراحی رابط کاربری
- ❌ حجم بالاتر از JPG
🔹 ۵. TIFF (Tagged Image File Format)
یکی از فرمتهای استاندارد در صنعت چاپ و عکاسی حرفهای. قابلیت ذخیره با یا بدون لایه دارد.
- ✅ بدون افت کیفیت
- ✅ پشتیبانی از عمق رنگ ۱۶ یا ۳۲ بیت
- ✅ سازگار با نرمافزارهای چاپ
- ❌ حجم بسیار بالا
🔹 ۶. GIF (Graphics Interchange Format)
فرمت قدیمی اما همچنان محبوب برای تصاویر متحرک (انیمیشنهای ساده). فقط از ۲۵۶ رنگ پشتیبانی میکند.
- ✅ امکان ساخت تصاویر متحرک
- ✅ حجم کم
- ❌ محدودیت رنگ زیاد، مناسب عکسهای واقعی نیست
🔹 ۷. PDF (Portable Document Format)
برای ارائه و اشتراک طرحها بهصورت فایل سندی با کیفیت بالا. در این فرمت میتوانید تصاویر، متن و وکتور را در کنار هم داشته باشید.
- ✅ مناسب برای چاپ و ارائه
- ✅ حفظ فونتها و تنظیمات رنگ
- ❌ ویرایش مجدد در فتوشاپ دشوار است
🔹 ۸. EPS (Encapsulated PostScript)
فرمت قدیمی ولی هنوز مفید برای ارتباط بین نرمافزارهای طراحی مانند Illustrator، InDesign و فتوشاپ.
اغلب برای چاپ افست و کارهای برداری استفاده میشود.
- ✅ انتقال آسان بین نرمافزارها
- ✅ مناسب برای گرافیکهای ترکیبی (برداری و پیکسلی)
- ❌ فایلهای سنگین و گاهی ناسازگار با سیستمهای جدید
🔹 ۹. BMP (Bitmap)
فرمت سنتی ویندوز برای ذخیره تصاویر پیکسلی. بدون فشردهسازی و بدون افت کیفیت است، اما حجم بالایی دارد.
- ✅ حفظ کامل جزئیات
- ❌ حجم زیاد و کاربرد محدود
- 💡 در پروژههای گرافیکی مدرن کمتر استفاده میشود
🔹 ۱۰. TGA (Targa)
فرمت تخصصی که معمولاً در صنعت بازیسازی و جلوههای ویژه برای نگهداری تصاویر دارای آلفا (شفافیت) استفاده میشود.
- ✅ پشتیبانی از شفافیت و عمق رنگ بالا
- ✅ مناسب برای ویدیو و گرافیک سهبعدی
- ❌ کاربرد محدود برای عکاسی معمولی
🔹 ۱۱. RAW (Photoshop Raw)
با فرمت فایلهای خام دوربین اشتباه نشود. این نسخه از RAW در فتوشاپ قالبی ساده برای ذخیره دادههای تصویری خام (بدون متادیتا) است.
- ✅ بدون فشردهسازی
- ✅ امکان کنترل کامل در پردازش
- ❌ برای کاربران حرفهای و نیاز به دانش فنی دارد
🔹 ۱۲. DNG (Digital Negative)
فرمت خام استاندارد شده توسط Adobe برای جایگزینی فرمتهای اختصاصی دوربینها (CR2، NEF و غیره).
- ✅ سازگار با تمام نرمافزارهای Adobe
- ✅ حفظ اطلاعات کامل عکس خام
- ✅ حجم کمتر نسبت به RAW اختصاصی
- 💡 قابل ویرایش در Adobe Camera Raw و Lightroom
🔹 ۱۳. HDR (Radiance High Dynamic Range)
فرمت مخصوص ذخیره تصاویر با دامنه دینامیکی بسیار بالا، برای پروژههای نورپردازی و جلوههای سینمایی.
- ✅ ذخیره اطلاعات روشنایی واقعی پیکسلها
- ✅ مناسب برای رندرهای سهبعدی
- ❌ نیازمند مانیتور و نرمافزار پشتیبان HDR
🔹 ۱۴. OpenEXR
فرمت حرفهای ساخت شرکت Industrial Light & Magic، مخصوص جلوههای ویژه سینمایی و پروژههای VFX.
- ✅ پشتیبانی از ۳۲ بیت در هر کانال رنگ
- ✅ مناسب برای ترکیب چندین لایه نوردهی
- ❌ فقط در محیطهای حرفهای سینمایی استفاده میشود
🔹 ۱۵. Cineon / DPX
دو فرمت تخصصی برای صنعت فیلمسازی و پستولید دیجیتال.
برای انتقال دادههای تصویری از نگاتیوهای فیلم به محیط دیجیتال استفاده میشوند.
- ✅ مناسب برای تصحیح رنگ و افکتهای فیلمی
- ❌ برای عکاسان عمومی غیرضروری است
🔹 ۱۶. ICO (Icon File)
فرمت مخصوص ساخت آیکون نرمافزارها و سیستمعامل ویندوز.
- ✅ پشتیبانی از چند اندازه و عمق رنگ
- 💡 در طراحی رابط کاربری کاربرد دارد
🔹 ۱۷. WebP
فرمت مدرن و بهینه برای وب، ساخته گوگل. کیفیتی نزدیک به PNG با حجم کمتر از JPG دارد.
- ✅ پشتیبانی از شفافیت و انیمیشن
- ✅ حجم بسیار پایینتر
- 💡 مناسب برای استفاده در سایتها و وباپلیکیشنها
🔹 ۱۸. HEIC / HEIF (High Efficiency Image File)
فرمت تصویری نسل جدید که توسط اپل و برخی دوربینها استفاده میشود.
با حفظ کیفیت بالا، حجم کمتری نسبت به JPEG دارد.
- ✅ فشردهسازی بسیار بهینه
- ✅ حفظ جزئیات رنگ و دامنه دینامیکی
- ❌ هنوز در برخی نسخههای فتوشاپ به صورت محدود پشتیبانی میشود
🔹 ۱۹. PBM / PGM / PPM
فرمتهای ساده متنی برای نگهداری دادههای تصویری خام، بیشتر در محیطهای علمی یا برنامهنویسی تصویری استفاده میشوند.
🔹 ۲۰. SVG (Scalable Vector Graphics)
اگرچه فتوشاپ برنامهای برداری نیست، اما از خروجی و وارد کردن فایلهای SVG پشتیبانی نسبی دارد.
- ✅ مناسب برای آیکونها و طراحی وب
- ❌ قابلیت ویرایش کامل در فتوشاپ محدود است
🧩 جمعبندی
فتوشاپ از بیش از ۲۰ فرمت مختلف ذخیرهسازی و خروجی پشتیبانی میکند، اما انتخاب فرمت باید بر اساس نیاز شما باشد:
هدففرمت پیشنهادی
ویرایش ادامهدار | PSD / PSB |
اشتراکگذاری و وب | JPEG / PNG / WebP |
چاپ حرفهای | TIFF / PDF |
پروژههای ویدیو و سینما | EXR / DPX / Cineon |
عکاسی خام | DNG / RAW |
طراحی رابط کاربری | PNG / SVG / ICO |
دیدگاه خود را بنویسید